Gdybyście jutro mieli wypadek, który pozbawiłby Was możliwości pracy albo wręcz spowodował śmierć – czy Wasi bliscy będą mieli za co żyć? Czy będą mieli dostęp do wszystkich zgromadzonych przez Was aktywów? Czy jesteście pewni, że to oni odziedziczą Wasze dobra? Czy tych środków wystarczy na bieżące życie, zanim Wasza rodzina zdoła sobie poukładać je na nowo?
W tym artykule krok po kroku wyjaśnimy, o czym należy pamiętać, aby przygotować się także na niepomyślny obrót sytuacji.
Zapewne najbardziej zainteresuje on te osoby, które posiadają większe oszczędności lub majątek. W praktyce jednak przyda się on również tym, którzy dopiero zaczynają oszczędzać i gromadzić kapitał.
Na podstawie tego wpisu dowiecie się także, co możecie zrobić, aby dorobek życia został przekazany tym osobom, które zgodnie z Waszą wolą mają po Was dziedziczyć.
W tym artykule skupimy się na zabezpieczeniu dla rodziny przedmiotów materialnych, zaś w kolejnej części skoncentrujemy się na ochronie aktywów niematerialnych (np. akcje, obligacje, kryptowaluty).
Oprócz tego, dla abonentów Portfela Tradera powstanie jeszcze specjalna część dotycząca zabezpieczenia firmy, aby mogła ona zostać przekazana wybrany osobom w przemyślany sposób.
Dlaczego warto zabezpieczyć bliskich na wypadek różnych negatywnych scenariuszy?
Każdy z nas w najmniej spodziewanym momencie może znaleźć się w trudnej sytuacji życiowej, która wiąże się też z różnymi negatywnymi skutkami finansowymi dla naszej rodziny. Przykładowo, mamy tu na myśli takie przypadki jak utrata zdrowia, atak urzędników na naszą firmę lub majątek, bankructwo czy też zwolnienie z pracy.
Generalnie zdecydowana większość z nas żyje w przekonaniu, że ma przed sobą kilkadziesiąt lat życia. Nigdy jednak nie możemy być pewni, kiedy coś nas zaskoczy.
Tymczasem większość z nas odruchowo nie chce przyjąć tej myśli do siebie, odsuwając ją jak najdalej od siebie, tak jakby to miało nigdy nie nastąpić. Jednak założenie takie jest błędne. Każdy z nas w najmniej spodziewanym momencie może stracić zdrowie lub nawet życie. Co gorsza, może to także wiązać się z różnymi bardzo negatywnymi skutkami majątkowymi dla naszych bliskich.
Dlatego też – choćby z daleko idącej ostrożności – warto na wszelki wypadek przemyśleć swoją sytuację finansową, prawną oraz życiową i zabezpieczyć się na różne negatywne warianty. Oczywiście, w naszym życiu powinno dominować pozytywne myślenie, ale jednocześnie należy być przygotowanym na różne scenariusze. Bo chyba nikt z nas nie chciałby zostawić swoich najbliższych bez środków do życia.
W jaki sposób zabezpieczyć aktywa materialne dla swoich bliskich?
W tej części artykułu wymienię Wam najważniejsze kwestie praktyczne, na które należy zwrócić uwagę przy zabezpieczaniu fizycznego majątku dla swojej rodziny.
1. Oszczędzanie
Regularne oszczędzanie to podstawowa forma zabezpieczenia siebie i swojej rodziny na wypadek trudnych sytuacji życiowych. Jest to także zdrowy nawyk finansowy, który świadczy o mądrości danej osoby.
Po zarobieniu jakiejś sumy pieniędzy rozsądny człowiek nie chce bowiem od razu wydać całego swojego dochodu. Dlatego też odkłada część posiadanych środków, tak, aby w odpowiednim dla niego czasie móc je wydać zgodnie ze swoją wolą.
Oszczędzać możecie na różne wybrane przez siebie cele, np. na emeryturę, na studia dla dzieci, na samochód, czy też na najważniejsze wydatki rodzinne.
Uważamy jednak, że absolutnym minimum jest zadbanie o tzw. poduszkę finansową. Chodzi tu o środki, które w wypadku utraty pracy pozwolą Wam i Waszym Rodzinom przeżyć przez okres co najmniej 12 miesięcy przy aktualnych kosztach życia.
Dlaczego poduszka finansowa powinna wystarczyć aż na tak długo? Uważamy, że rok to wystarczająco dużo czasu, aby w razie kryzysowej sytuacji pozbierać się i znaleźć nową pracę lub założyć biznes.
Pamiętajcie też, aby zawsze dywersyfikować oszczędzone środki, i to zarówno pod względem miejsca ich przechowywania, jak też jego formy (np. podział na waluty, metale szlachetne, nieruchomości, itp.).
Dlatego też, aby zadbać o bezpieczeństwo finansowe swojej rodziny, przede wszystkim powinniśmy regularnie oszczędzać, a także mądrze zainwestować i zabezpieczyć zgromadzone środki, o czym napisaliśmy niżej.
2. Metale szlachetne
Jeśli chcecie zadbać o bezpieczeństwo materialne swoich bliskich to uważamy, że koniecznie powinniście posiadać przynajmniej część swoich aktywów w metalach szlachetnych. Już na etapie budowania majątku warto zatem pomyśleć o zabezpieczeniu finansowym rodziny poprzez nabycie na własność złota lub srebra. Dlaczego?
Przede wszystkim, będą one stanowić pewnego rodzaju „polisę ubezpieczeniową” dla całej Waszej rodziny. Metale szlachetne radzą sobie bowiem dobrze w obliczu ewentualnego zagrożenia lub niepewności, tak jak w przypadku aktualnej wojny na Ukrainie. W takich sytuacjach polska waluta znacznie traci na wartości, zaś ceny metali automatycznie rosną jeszcze szybciej w ujęciu „złotówkowym”. Dzieje się tak, ponieważ kapitał ucieka do tzw. bezpiecznych przystani (złoto, dolar, frank).
Poza tym, metale szlachetne stanowią idealne zabezpieczenie w obecnym systemie finansowym, który z założenia oparty jest na dodruku i ciągłym napędzaniu inflacji. A zatem, skoro aktualnie mamy waluty papierowe (pozbawione zabezpieczenia w jakimkolwiek aktywie) to będą one systematycznie niszczone i zdewaluują się w stosunku do złota.
Jeśli chcecie nabyć metale szlachetne, to Wasze zakupy powinny być przemyślane. Co to oznacza?
Przede wszystkim, musicie zadbać o to, aby były anonimowe. Dlatego też nie powinniście płacić za nie przelewem lub kartą, ale nabyć je u dobrego dealera za gotówkę. O czym należy ponadto pamiętać?
Jeśli kupujecie np. złoto za gotówkę, to zasadniczo możecie dokonać tego anonimowo. Dopiero, gdy wartość takiej transakcji przekroczy równowartość 15.000 euro, to dealer metali zażąda od Was dokumentu tożsamości oraz będzie zmuszony poinformować Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (tzw. GIIF) o szczegółach płatności.
Jeżeli zatem chcecie uniknąć przesłania informacji przez dealera na temat Waszej transakcji do inspektora finansowego, powinniście kupować metale jednorazowo za kwotę poniżej równowartości 15.000 euro. Na takie zakupy możecie zabrać również innych członków rodziny – każdy z nich ma swój własny limit, a zatem jeśli pojawicie się u dealera np. z małżonkiem, to Wasz limit zakupów będzie wynosił już 30.000 euro.
Istotnym jest także , aby nie chwalić się nikomu, że posiadacie złoto lub srebro – na pewno wpłynie to na większe bezpieczeństwo swoich metali szlachetnych.
Ponadto, bardzo ważne jest, aby zabezpieczyć się podatkowo. Zgodnie z prawem, jeśli będziecie posiadać np. złoto przez okres dłuższy niż 6 miesięcy od jego kupna, to przy jego sprzedaży nie zapłacicie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Dlatego istotne jest, aby zachować i zabezpieczyć wszystkie rachunki zakupu za te metale (paragon, faktura) lub nawet zrobić ich kopię (paragony blakną z upływem czasu). Dzięki temu będziecie mogli łatwo udowodnić, że nie musiełście płacić PCC, gdyż minął już ten termin 6 miesięcy.
Jeśli zaś otrzymaliście np. złoto od dziadka, to warto, abyście mieli umowę darowizny, która udowodni datę otrzymania tego metalu. Jeżeli jej nie zgłosiliście do Urzędu Skarbowego, a umowę zawarliście co najmniej 6 lat temu, to sprawa ulega przedawnieniu.
a) Złoto
Przy zakupie złota zdecydowanie bardziej polecamy kupować 1-uncjowe monety bulionowe niż sztabki. Są one pewniejsze, gdyż nawet opakowanie CertiPack (certyfikat autentyczności), w którym sprzedawane są sztabki, można sfałszować.
Do najpopularniejszych monet bulionowych należą: Krugerrand z Południowej Afryki, Kanadyjski Liść Klonowy, Australijski Kangur, Amerykański Orzeł, czy Wiedeński Filharmonik. Musimy też wiedzieć, że wprawdzie możemy kupić monety mniejsze niż 1 uncja (np. ½, ¼, 1/10 uncji), ale wychodzą one drożej w przeliczeniu za gram metalu.
Bardzo istotny jest sposób przechowywania złota. Warto pamiętać o dywersyfikacji geograficznej, np. aby część metalu trzymać fizycznie pod swoją kontrolą (tylko do pewnej kwoty), a część w innej jurysdykcji. I tak przykładowo, przy większej wartości metalu w grę wchodzi chociażby wykorzystanie skrytek depozytowych w Austrii lub w Szwajcarii. W przypadku większości takich skrytek istnieje możliwość, aby kopię klucza do skrytki przekazać innej osobie. Ta osoba może wówczas decydować o wszystkich sprawach związanych z tym złotem, ale nie można jej upoważnić do dodawania kolejnych osób uprawnionych do korzystania ze skrytki.
Jeśli zainteresował Was ten temat i chcielibyście dowiedzieć się więcej o skrytkach depozytowych to zachęcamy Was do przeczytania raportu na temat, który został opublikowany na Portfelu Tradera. Wątek ten został też przez nas szerzej poruszony w ramach kursu Inteligentny Inwestor (odcinek pt. „ABC zakupu i przechowywania fizycznych metali”).
b) Srebro
Kupując srebro można śmiało wybierać zarówno monety bulionowe, jak też i sztabki, gdyż ceny tego metalu są znacznie niższe od złota (i dlatego znacznie mniej opłaca się je fałszować). Jeśli jednak kupujemy srebro z myślą o samodzielnym przechowaniu, to najlepszym rozwiązaniem wciąż wydają nam się 1-uncjowe monety.
Fakt, że srebro jest dużo tańsze od złota powoduje jednak, że jest też ono trudniejsze w samodzielnym przechowywaniu, zwłaszcza przy dużych ilościach tego metalu. Łatwiej jest bowiem ukryć złotą monetę 1-uncjową niż kilkadziesiąt srebrnych, które odpowiadają jej wartości.
Dlatego w razie bardzo dużych zakupów srebra można wybrać rozwiązanie obejmujące dywersyfikację geograficzna, tj. aby część metalu trzymać fizycznie pod swoją kontrolą, a część w innym kraju.
Jeśli chodzi o zakupy z przechowaniem za granicą to warto wspomnieć, że możliwy jest zakup metali z bezpośrednim transportem do magazynów bezcłowych w Szwajcarii. Więcej na ten temat napisaliśmy na stronie Srebro bez VAT. Jest to też jedyny sposób w Europie, aby nie płacić tego podatku, dzięki czemu ceny tego metalu są znacznie niższe.
W przypadku „Srebra bez VAT” na etapie zakładania istnieje także możliwość dopisania zaufanej osoby (np. członka rodziny), która będzie mieć dostęp do tego metalu i może o nim decydować, np. że zostanie wyciągnięty z tego magazynu albo przesunięty na inne konto.
3. Nieruchomości
Inwestowanie w nieruchomości cieszy się ogromną popularnością wśród Polaków. Dlatego nie mogliśmy pominąć tego tematu w niniejszym artykule.
Zabezpieczeniem majątkowym może być zarówno zakup ziemi, przemyślane nabycie lokalu na wynajem lub też mieszkania, w którym żyjemy. Wszystko zależy od okoliczności oraz od sytuacji na lokalnym rynku.
Jeżeli chcemy ochronić rodzinę w kontekście nieruchomości, to przede wszystkim powinniśmy ich zabezpieczyć przed nieprzyjemnościami związanymi z kredytem. Idealnie byłoby, aby nie była ona nim obciążona, albo ewentualnie był on możliwie jak najniższy.
Jeszcze w okresie zerowych stóp procentowych ostrzegaliśmy, aby nie zaciągać kredytu na zmienną stopę procentową, lecz na stałą (naturalnie dzisiaj, po serii podwyżek stóp procentowych, sytuacja wygląda zupełnie inaczej). Te osoby, które zadbały o stałą stopę procentową, płacą dziś znacznie niższe raty kredytowe. To również pewna ochrona dla bliskich, gdyby nagle mieli oni przejąć daną nieruchomość.
W przypadku zakupu mieszkania na wynajem warto zawrzeć umowę o najem okazjonalny. Pozwoli to uniknąć wielu nieprzyjemności związanych z niechlubną ustawą o ochronie praw lokatorów, która w sposób stronniczy chroni jedynie interes najemców i jednocześnie krzywdzi wynajmujących.
Uważamy, że niezłą inwestycją pod kątem zabezpieczenia bliskich może być się dziś zakup ziemi. W przeciwieństwie do domu czy mieszkania, stałe koszty utrzymania samych gruntów są bowiem niewielkie. Ponadto, wszystkie budynki z upływem czasu wymagają kosztownego remontu, zaś ziemia może stać latami i „nie woła jeść”. Z czasem może się okazać, że zakupiona działka stanowi gigantyczne wsparcie dla przyszłych pokoleń – mogą one rozpocząć budowę domu bez przejmowania się kosztami zakupu ziemi.
Pewną wadą nieruchomości może okazać się możliwość łatwego ich opodatkowania przez państwo. W przeciwieństwie bowiem do innych aktywów – nieruchomości nie da się przenieść, a zatem od tego podatku nie można też uciec.
Warto pamiętać, że w krajach takich jak USA czy Kanada stawka podatku katastralnego od nieruchomości wynosi około 2 % rocznie. Przy tamtejszych wysokich cenach zmusza to ludzi do oddawania każdego roku państwu co najmniej kilku tysięcy dolarów w ramach tej daniny.
Ważną kwestią związaną z nieruchomościami jest temat mądrego uregulowania kwestii ich dziedziczenia, co poruszamy niżej.
4. Gotówka
Uważamy, że dużym błędem jest przechowywanie wszystkich swoich środków finansowych na rachunkach bankowych. Warto bowiem co najmniej część z nich trzymać w gotówce.
Powodów ku temu jest bardzo wiele. Przede wszystkim, gotówka to własność swoich środków, wolność do rozporządzania nimi oraz anonimowość transakcji. Ponadto, posiadanie środków w formie fizycznej chroni nas i naszą rodzinę przed ich nagłym i niespodziewanym zablokowaniem przez państwo lub bank.
Gotówka jest też bardzo wygodnym rozwiązaniem. Można ją np. nosić przy sobie, trzymać w domu albo gdzieś ukryć. Da się ją łatwo podzielić na kilka części i każdą z nich umieścić w innym miejscu.
Można ją też przechowywać w różnych walutach, takich jak np. dolar, euro, frank, jen czy też funt. W prosty sposób da się je anonimowo kupić lub sprzedać w kantorze (niestety, tylko do równowartości 15.000 euro – wszystkie transakcje powyżej tej kwoty powinny być zgłaszane i kantory muszą zażądać danych osobowych klienta).
Jednocześnie uważamy, że dużo większą ostrożnością należy podchodzić do walut krajów, w których gotówka jest bliska likwidacji (przykład: ostatnie problemy z koroną duńską).
Jeśli interesuje Was temat gotówki to gorąco polecamy książkę autorstwa Rafała Ganowskiego pt. „Gotówka to wolność”.
5. Ruchomości
W przeciwieństwie do nieruchomości, które są nieodłącznie związane z miejscem położenia i rejestrowane w księgach wieczystych, rzeczy ruchome z reguły można przenieść i ukryć w wybranej lokalizacji.
A kategoria ta także może obejmować przedmioty posiadające znaczną wartość, jak np. obrazy, antyki, drogi sprzęt, czy też luksusowe samochody.
Dlatego też i w tym wypadku warto zabezpieczyć je dla swoich bliskich i nie zapomnieć o dywersyfikacji geograficznej.
6. Spis aktywów materialnych
Najczęściej tylko Wy wiecie, jaki jest skład Waszego majątku i gdzie on się znajduje. Przykładowo, możecie mieć kilkadziesiąt złotych monet ukrytych w różnych miejscach, 4 tuby mennicze srebra, 5 rachunków bankowych w 3 krajach i trochę kryptowalut na 2 ledgerach.
Jeżeli coś Wam się stanie może okazać się, że całość lub część tych aktywów nigdy nie zostanie odnaleziona przez Waszą rodzinę i przepadnie bezpowrotnie.
Dlatego też warto spisać, co posiadacie i gdzie to się znajduje. Umożliwi to Waszym bliskim odnalezienie poszczególnych składników tego majątku. Oczywiście, powinniście o tym poinformować wyłącznie zaufane osoby i zrobić to w przemyślany sposób. Taki przykładowy spis majątku nie może być łatwo dostępny.
Ten punkt dotyczy zarówno aktywów materialnych, jak też i niematerialnych.
7. Testament
Uważamy, że każdy przezorny człowiek powinien także zadbać o bezpieczeństwo swoich bliskich na wypadek śmierci.
Jest ona bowiem zdarzeniem pewnym, gdyż każdego z nas kiedyś ona czeka, choć nie wiemy, kiedy dokładnie. Nie każdy dożywa późnej starości, zaś codziennie słyszymy mnóstwo wiadomości o czyimś niespodziewanym odejściu z powodu wypadku, ciężkiej choroby, czy też jakiejś katastrofy.
Czy rozważaliście kiedykolwiek, co by było, gdybyście jutro nagle odeszli? Co by się stało z Waszymi najbliższymi, firmą, majątkiem lub akcjami? Kto odziedziczyłby je po Was i w jakim udziale procentowym? I czy byłyby to te osoby, które faktycznie widzieliście w roli swoich spadkobierców? Krótko mówiąc, czy taka jest Wasza obecna wola? Warto przemyśleć taki scenariusz. Może się bowiem okazać, że Wasz ciężko zarobiony majątek będzie trwonił np. brat alkoholik, który nie odzywa się do Was od 15 lat.
Zatem gorąco zachęcamy Was, abyście w razie śmierci nie zostawiali swoich spraw majątkowych czystemu przypadkowi, lecz jednak zawczasu przemyśleli możliwość takiej sytuacji i w razie konieczności sporządzili testament.
Testament jest zaś najważniejszą czynnością, którą warto wykonać, kiedy jesteście w pełni sił.
8. Powołanie spółki z o.o.
Myśląc o zabezpieczeniu finansowym swoich bliskich sporo osób podejmuje różne kroki prawne, w tym m.in. powołuje do życia osobę prawną. Zwłaszcza, jeśli sytuacja dotyczy większego majątku.
Zastanówcie się więc, czy w Waszym przypadku nie warto np. założyć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która będzie właścicielem części Waszego majątku. Takie rozwiązanie ma sporo zalet.
Przykładowo, dzięki niemu możecie łatwo wskazać swoich następców prawnych, omijając jednocześnie tych, którym nie chcecie zostawić swojego majątku.
Ponadto, pamiętajcie, że spółka jest „nieśmiertelna”, gdyż może kontynuować swoją działalność jako osoba prawna, mimo śmierci jej założyciela.
Jeśli mądrze poukładacie sprawy w spółce, czeka Was dodatkowy bonus w formie optymalizacji podatkowej. Nie tylko zmniejszycie podatek dochodowy, ale również rozliczycie VAT od zakupionych dóbr. Jeżeli potrzebujecie pomocy w tym zakresie, znajdziecie ją tutaj.
Podsumowanie
Choć pewnie planujecie żyć długo i szczęśliwie, to zasady mądrości życiowej wskazują, że warto być także przygotowanym na różne negatywne scenariusze, które mogą bezpośrednio uderzyć w Waszych najbliższych. Mądre zabezpieczenie majątku w postaci aktywów materialnych jest istotnym filarem bezpieczeństwa, który pomoże zadbać o spokój finansowy Waszej rodziny.
Temat ochrony majątku dla bliskich jest, oczywiście, znacznie szerszy. Więcej o tym dowiecie się w kursie Inteligentny Inwestor.
W kolejnej zaś części tego artykułu skoncentrujemy się na ochronie aktywów niematerialnych, takich jak akcje, obligacje, czy kryptowaluty.
Independent Trader Team
