Problemy na Morzu Czerwonym. Koszty transportu morskiego rosną
Eskalacja wojny pomiędzy Izraelem i Gazą nie pozostała bez wpływu na ceny transportu morskiego. Bojownicy Huti z Jemenu, wspierający strefę Gazy, atakują kontenerowce w okolicy cieśniny Bab al-Mandab, czyli wpływu do kanału Sueskiego. Powoduje to, że koszty ubezpieczenia statków rosną, a niektóre firmy decydują się płynąć dłuższą trasą, czyli dookoła Afryki. W konsekwencji cena transportu wzrosła, obecnie sprowadzenie kontenera z Chin do Morza Śródziemnego kosztuje 5600 dolarów, a w zeszłym roku było to tylko 1800 dolarów.
Rosnące koszty transportu to problem dla zachodnich gospodarek. Przekładają się na wzrost inflacji, a wiele krajów nadal doświadcza ponadprzeciętnego wzrostu cen. Przeciągające się problemy na Morzu Czerwonym mogą odbić się negatywnie na rynkach finansowych, które oczekują spadku inflacji i stóp procentowych.
Czy managerowie funduszy trafnie przewidują przyszłość?
Kilka razy w roku do managerów z funduszy inwestycyjnych wysyłane są ankiety zawierające szereg pytań. Kwestionariusze są prowadzone przez Bank of America i nazywane FMS (Fund Manager Survey). Poniższy wykres prezentuje wyniki jednej z nich i przedstawia jaka część osób zarządzających z instytucji finansowych twierdzi, że nadchodzi recesja.
Do tej pory managerowie zazwyczaj przewidywali recesję kiedy… było już po fakcie. Na przykład w 2022 roku w dwóch następujących po sobie kwartałach zanotowano spadek PKB w USA, co spełniało jedną z definicji recesji. Po publikacji tych danych managerowie stwierdzili, że recesja jest bardzo prawdopodobna, stąd wysoki wynik z listopada 2022 roku.
Nie dziwi zatem fakt, że obecnie, pomimo wielu czynników wskazujących rosnące szanse na pojawienie się recesji, większość managerów nie dostrzega ryzyka problemów gospodarczych.
Co wskazuje na nadchodzącą recesję?
Branża transportowa w USA wysyła sygnał ostrzegawczy. W ostatnich miesiącach liczba osób zatrudnionych w branży transportowej zaczęła wyraźnie spadać.
Uwaga: szare prostokąty reprezentują okresy recesji gospodarczej. Do tej pory spadki zatrudnienia o tej skali były sygnałem, że niebawem rozpocznie się recesja.
Problemy z transportem mają miejsce nie tylko w USA, ale o tym w dalszej części artykułu.
Na spowolnienie gospodarcze zwraca również uwagę wykres opublikowany przez nowojorski FED. Możemy na nim zobaczyć linię pokazującą prawdopodobieństwo wystąpienia recesji na przestrzeni kolejnych 12 miesięcy.
Zwróćcie uwagę, że model wskazuje na ponad 62-procentowe prawdopodobieństwo wystąpienia recesji gospodarczej. Jest to najwyższy poziom od ponad 40 lat.
Trzecim wskaźnikiem jest krzywa dochodowości, czyli różnica pomiędzy odsetkami dziesięcioletnich i dwuletnich obligacji. Od połowy 2022 roku jest ujemna i zawróciła, zmierzając w okolicę zera. Wykres krzywej dochodowości przedstawia poniższa grafika.
Trzy powyższe wykresy świadczą o tym, że chociaż recesja nie wystąpiła w USA w 2023 roku, to najprawdopodobniej rozpocznie się na przestrzeni kolejnych miesięcy. Jest to tym bardziej istotne, że mamy rok wyborczy. Słaba koniunktura gospodarcza będzie działać przeciwko urzędującemu prezydentowi Joe Bidenowi.
Najpopularniejsze zagrania inwestorów na przełomie 2023/24
Na poniższym wykresie możecie zobaczyć, jaka inwestycja, według zarządzających funduszami, jest najbardziej popularna. Są to kolejno:
- siedem bardzo popularnych spółek, czyli tzw. „Magnificent seven” (Apple, Microsoft, Nvidia, Amazon, Alphabet, Meta, Tesla),
- gra na spadki akcji chińskich,
- spółki z Japonii,
- obligacje 30-letnie USA,
- gra na spadki REIT-ów (czyli nieruchomości komercyjnych).
Kolorowe słupki wyszczególniają jaki procent managerów typował wyżej wypisane inwestycje pomiędzy październikiem 2023 (kolor szary) a styczniem 2024 (kolor ciemnoniebieski).
Najpopularniejsze spółki ze wspaniałej siódemki przyniosły ogromne zyski inwestorom w 2023 roku. Te 7 przedsiębiorstw w sumie wygenerowało większy zwrot niż pozostałe 493 firmy z indeksu S&P500 i umożliwiły pokonanie szczytów z 2021 roku, co przedstawia poniższy wykres.
Kupno akcji Magnificent 7 jest obecnie najpopularniejszym zagraniem. Wcale jednak nie musi okazać się najlepszym rozwiązaniem na kolejne miesiące.
Finansowanie projektów kryptowalutowych oraz AI
Kryptowaluty od 2017 roku były jedną z najpopularniejszych gałęzi technologii. Obecnie jednak AI stało się modniejsze niż cyfrowe aktywa. Tym samym inwestorzy obecnie skłaniają się bardziej w stronę inwestycji w sztuczną inteligencję. Poniższy wykres przedstawia, ile pieniędzy tzw. aniołowie biznesu przeznaczali na AI – niebieska linia i krypto– czerwona linia.
Do końca 2021 roku kryptowaluty przyciągały ogromną liczbę programistów, którzy zarabiali duże pieniądze rozwijając różnego rodzaju projekty. Z kolei 2022 rok był szczególnie słaby dla cyfrowych aktywów z powodu ciągłego spadku notowań. Bessa na rynku krypto spowodowała upadek wielu funduszy co jeszcze pogłębiło spadki cen kryptowalut, a sentyment na rynku sięgnął dna. Z drugiej strony pojawiła się nowa aplikacja ChatGPT, która spopularyzowała branżę sztucznej inteligencji.
Finansowanie projektów inwestycyjnych podobnie jak np. moda podlega cyklicznym trendom. Obecnie na topie znajduje się AI i przedsiębiorstwa działające w tym obszarze mogą liczyć na stosunkowo łatwe finansowanie działalności. Natomiast w branży kryptowalut dość trudno pozyskać środki od inwestorów, chociaż sytuacja ulega zmianie po bardzo dobrym 2023 roku w wykonaniu Bitcoina.
Oczekiwanie na obniżki stóp procentowych
Na poniższym wykresie możecie zobaczyć jakie nastawienie w stosunku do obniżek stóp procentowych w USA mieli zarządzający funduszami inwestycyjnymi. Czerwonymi okręgami zaznaczono momenty, w których stosunkowo duża część managerów oczekiwała obniżek.
Obecny poziom rzędu ponad 60% jest prawie dwa razy wyższy niż w poprzednich okresach, w trakcie których dochodziło do obniżek stóp procentowych. Rynek szacuje 5 obniżek stóp procentowych w wysokości 0,25% do końca 2024 roku.
Dlaczego to takie ważne? Wielokrotne obniżanie stóp procentowych w 2024 roku byłoby wsparciem dla rynku obligacji, a po części także dla akcji czy REIT-ów. Na to właśnie liczy rynek, w tym również wspomniani managerowie funduszy. Jeśli okaże się jednak, że FED nie zamierza obniżać stóp procentowych przez dłuższy czas, to taka decyzja może wywołać nerwowość wśród inwestorów.
Jak S&P500 prezentuje się w latach wyborczych?
W 2024 roku będą miały miejsce wybory prezydenta w Stanach Zjednoczonych. Jest to tzw. Election Year (ang. rok wyborczy). Dzięki wieloletniej historii rynku finansowego w USA możemy dokładnie przeanalizować, jak dotychczas zachowywała się giełda w roku wyborczym. Poniższy wykres przedstawia uśredniony wynik indeksu S&P500 z roku wyborczego, powstał on na bazie 70 ostatnich lat.
Czerwona ramka akcentuje okres od stycznia do marca, który statystycznie był słaby i często kończył się spadkami. Mimo to cały rok jest zwykle bardzo dobry dla rynku akcji, dlatego patrząc z tej perspektywy nie powinniśmy zanadto redukować naszych pozycji.
Jak wojna o Tajwan wpłynęłaby na globalne PKB?
Napięcia na linii Tajwan – Chiny dotyczą m.in. kwestii półprzewodników. Państwo Środka chciałoby przejąć kontrolę nad wyspą m.in. dlatego, że to na niej położone są fabryki przeznaczone do produkcji najnowocześniejszych układów. Chiny importują ogromną ilość chipów i nie są w stanie samodzielnie zaspokoić wewnętrznego popytu.
Poniższy wykres przedstawia jaki wpływ na globalne PKB miały poszczególne wydarzenia, oznaczone czarnymi słupkami. Ponadto kolorem niebieskim zaznaczono hipotetyczny wpływ zdarzeń wokół Tajwanu. Są to po kolei:
- Wojna Izraela z Hamasem,
- Atak na World Trade Center,
- Wojna w Zatoce Perskiej,
- Blokada Taiwanu,
- Kryzys Finansowy z lat 2008 – 2009,
- Pandemia Covidu,
- Wojna na Tajwanie.
Atak na Wyspę może pozbawić świat ogromnych mocy produkcyjnych dedykowanych do najnowocześniejszych półprzewodników. Miałoby to katastrofalny wpływ na rozwój gospodarczy i spowodowałoby zastój w rozwoju wielu branż, m.in. sztucznej inteligencji.
